Boeiende Beekdalen
Het thema Boeiende Beekdalen richt zich op het herstel van beken in Nederland. Het doel is om beken weer ‘half’ natuurlijk te maken en gereed voor de toekomst. Helemaal natuurlijk maken gaat in veel gevallen niet, omdat functies als veiligheid tegen overstromingen, landbouw watervoorziening en dergelijke gedeind moeten blijven worden. Het speciale aan Boeiende Beekdalen is dat ingrepen gedaan worden die zo natuurlijk mogelijk zijn; we maken gebruik van de krachten van de natuur om tot beekherstel te komen.
Projecten
Ruimte voor water en afvoer vertragen
Ruimte maken voor water doen waterschappen bijvoorbeeld door retentiegebieden te plaatsen waarin water (tijdelijk) kan worden vastgehouden of door overloopgebieden te creëren zodat beken en rivieren kunnen uitdijen wanneer het veel geregend heeft.
Natuurlijke inrichting beken
Waterschappen zijn al een jaar of 20 bezig om beken natuurlijker te maken en dat heeft geleid tot prachtige resultaten.
Bouwen met natuur
Bouwen met natuur (BmN), is het gebruik maken van natuurlijke processen in beken en omliggende oevers.
Voorbereiden op klimaatverandering
Hoe kan een natuurlijke inrichting van beken ervoor zorgen dat we beter voorbereid zijn op klimaatverandering?
Meer informatie
De eerste is de Overijsselse Vecht. Partijen langs deze rivier, waaronder waterschap Vechtstromen, hebben een ambitieuze visie opgesteld www.devecht.eu en Boeiende Beekdalen wil de uitvoering van deze visie ondersteunen. Daarvoor worden experimenten tussen Junne en Hardenberg uitgevoerd bij de aanleg van bypasses rond stuwen en van meanders in de rivier. Er wordt daar geëxperimenteerd met erosie van oevers en met sedimentatie van zand en het inbrengen van dood hout in het stromende water. Metingen worden uitgevoerd en het doel is om op basis van de meetresultaten adviezen uit te brengen aan het waterschap over hoe ze de Vechtvisie goedkoper en natuurlijker kan aanleggen, met respect voor de aanwezige gebruikers. Ook kijken we naar de lange termijn, met name naar het effect van klimaatverandering op de rivier.
De tweede locatie ligt in proeftuin Zuid is de Raam die in beheer is bij waterschap Aa en Maas. De focus ligt hier in eerste instantie op het beheer van vegetatie in watergangen. Het is interessant om ruimte te geven aan vegetatie (voor de biodiversiteit en vertraagde afvoer van water), maar het mag niet ten koste gaan van de waterveiligheid en functionaliteit. Het vinden van de juiste balans vraagt om onderzoek. Op basis van het onderzoek willen we waterschappen instrumenten aanbieden om afgewogen beslissingen te nemen voor hun maaibeheer.
Boeiende Beekdalen is in 2016 gestart en we gaan tot 2021 door. In 2021 willen we zo ver zijn dat we voldoende kennis hebben verzameld over Bouwen met Natuur zodat waterbeheerders het op grote schaal kunnen toepassen en dat ze de risico’s, kosten en baten goed kunnen inschatten.
Partners zijn: de waterschappen Aa en Maas en Vechtstromen, STOWA (stichting onderzoek waterschappen), Wageningen Environmental Research, Wageningen University and Research, Deltares, en Twente University.
Coördinator
Erik van Slobbe
erik.vanslobbe@wur.nl
Wageningen Universiteit