Waterwijzers wijzen de weg naar klimaatrobuuste inrichting van Nederland
Waterbeheerders beschikken sinds kort over twee state-of-the-art instrumenten voor het doorrekenen van de effecten van waterhuishoudkundige veranderingen op landbouw en natuur en het klimaatrobuust inrichten van Nederland: de Waterwijzer Landbouw en de Waterwijzer Natuur.
Hoe richt je het regionale waterbeheer zo in, dat er optimale voorwaarden worden geschapen voor landbouw en natuur? Wat is het effect van te natte, te droge of te zoute hydrologische omstandigheden op gewasopbrengsten en natuurlijke vegetatie? Welke invloed heeft het veranderende klimaat op deze functies, en hoe kunnen we daar hydrologisch op anticiperen? Het zijn vragen waar waterbeheerders iedere dag mee bezig zijn. Vragen die vanwege veranderende weersomstandigheden - zoals de kurkdroge zomer – bovendien steeds prangender worden. Om deze vragen goed te kunnen beantwoorden, hebben een groot aantal partijen w.o. waterschappen, de Waterwijzer Natuur en de Waterwijzer Landbouw ontwikkeld.
De Waterwijzer Landbouw bepaalt het effect van veranderingen in hydrologische condities op gewasopbrengsten. Deze veranderingen kunnen worden veroorzaakt door ander waterbeheer, herinrichtingsprojecten en (drink)waterwinningen. Maar ook door het klimaat. De Waterwijzer Natuur kan worden gebruikt om vast te stellen in hoeverre de waterhuishouding aansluit bij bestaande natuurlijke-vegetatiedoelen, om te beoordelen of deze doelen haalbaar zijn onder een ander klimaat en om (nieuwe) locaties te vinden die hydrologische geschikt zijn voor bepaalde natuurontwikkeling,
Verbeterd én vernieuwd
Zijn de instrumenten helemaal nieuw? Ja en nee. Voor het bepalen van effecten van de ingrepen in de waterhuishouding op landbouwopbrengsten en natuur waren al methoden en instrumenten beschikbaar, respectievelijk de HELP-tabellen en Waternood. Maar deze methoden waren toe aan verbetering en vernieuwing. Onder meer omdat ze gebaseerd zijn op verouderde meteorologische gegevens waarin de effecten van klimaatverandering niet zijn verdisconteerd. Verder omdat ze alleen langjarig gemiddelde effecten geven. Bovendien wordt in deze methoden zout(schade) niet meegenomen. Maar met een droger klimaat gaat verzilting en het sturen met water op het zoutgehalte juist een steeds belangrijkere rol spelen in het waterbeheer. Met de nieuwe Waterwijzers hebben de waterbeheerders en andere belanghebbende partijen state-of-the-art, klimaatrobuuste instrumenten in handen.