Bij het nemen van bodem- en watermaatregelen om de hogere zandgronden klimaatrobuuster te maken, is het goed vooraf te weten wat de effecten ervan zijn op de functies van de bodem. Wat voor effect hebben maatregelen bijvoorbeeld voor de gewasopbrengsten van boeren in een gebied? Hiervoor is binnen Lumbricus de ‘Waterwijzer Landbouw’ (door)ontwikkeld en toegepast. Met goede resultaten.
De Waterwijzer Landbouw (WWL) bestaat volgens mede-ontwikkelaar Martin Mulder uit een eenvoudig toepasbare tool - de zogenoemde WWL-tabel - en een complexere ‘maatwerktoepassing’. De WWL-tabel geeft je voor een aantal gewassen snel een eerste indruk van de effecten op opbrengsten. Dit gebeurt op basis van vooraf vastgestelde, algemene aannames. Maar als je echt wilt weten hoe maatregelen in een specifiek gebied uitpakken, dan moet je volgens Mulder de maatwerktoepassing erbij pakken: “Hierin kun je de algemene aannames vervangen door gebiedsspecifieke informatie, bijvoorbeeld over meteorologie en grondwaterstanden. Maar het gebruiken van de maatwerktoepassing is, ook voor specialisten, best lastig. Vandaar dat ik samen met enkele gebruikers om de toepassing heen een schil heb ontwikkeld. Deze schil haalt regionale informatie automatisch op uit bestaande hydrologische modelberekeningen en stopt die in de maatwerktoepassing. De vernieuwde maatwerktoepassing is daarmee ook in staat voor wat grotere gebieden te rekenen. We noemen het de WWL-regionaal.”
Vertrouwen
Chris van Rens van Waterschap Aa en Maas is één van de gebruikers van de regionale maatwerktool. Hij is blij met het werk dat Martin Mulder heeft verricht: “Tijdens de ontwikkeling heeft Martin goed geluisterd naar de feedback van gebruikers. Dat zie je terug in het uiteindelijke resultaat.” Van Rens heeft de nieuwe tool inmiddels toegepast in het proefgebied De Raam. “Het mooie is dat je met de regionale maatwerktool niet gebonden bent aan de standaard ingevoerde weer- en grondwaterstandsgegevens uit de periode 1980-2010, zoals bij de WWL-tabel. Het is mogelijk om met behulp van je uitkomsten uit het grondwatermodel recente jaren door te rekenen en de resultaten gebiedsdekkend per jaar in beeld te brengen.” Door nat- en droogteschades in beeld te brengen voor recente droge en natte jaren, kun je dit volgens Van Rens ook goed koppelen aan de ervaringen met gewasopbrengsten die boeren de afgelopen jaren hebben gehad in het Raamgebied. “Dat geeft hopelijk vertrouwen in de aanpak.”
Goede basis
Is de Waterwijzer Landbouw nu uitontwikkeld? Het kan en moet op sommige punten nog beter, vindt Martin Mulder: “Gelukkig biedt het instrument ook de ruimte om die verbeteringen door te voeren. En ik hoop dat we in de toekomst de WWL. maar ook andere modelsystemen, op enig moment goed kunnen valideren aan de hand van veldmetingen.”
Chris van Rens: “Het kan ongetwijfeld nog beter. Maar de nieuwe maatwerktool is gebruiksvriendelijk en eenvoudig toe te passen. De resultaten vormen voor mij een goede basis om gebiedsgericht aan de slag te gaan.” Chris verwacht dat de regionale maatwerktool meer gebruikt gaat worden dan tot dusver het geval is.
Meer weten? Kijk op www.waterwijzer.nl
Waterwijzer Landbouw én Waterwijzer Natuur Binnen Lumbricus is behalve met de Waterwijzer Landbouw ook gewerkt met De Waterwijzer Natuur (WWN). Dit instrument kijkt vooral naar de gevolgen van maatregelen voor de (voorgestane) natuur in een gebied en kijkt ook of bepaalde vegetatiedoelen haalbaar zijn onder veranderende hydrologische omstandigheden als gevolg van ingrepen in de hydrologie of veranderende klimatologische omstandigheden.
